Recensies Koude lente (vervolg)

Prachtboek

Literaire thriller van eigen bodem, geschreven met een heel fijn pennetje. Het maakt het verhaal er niet minder ijzig om, want Dijkzeul heeft de homo sapiens meedogenloos goed door.

Dijkzeuls tweede thriller is een prachtboek in de categorie Minette Walters en P.D. James. Dit zijn schrijfsters met het vrij zeldzame talent om maatschappelijke misstanden met succes als leidraad te nemen. In die sociale structuren overheersen de mechanismen die de doorsnee mens in hun greep houden, en auteurs als deze weten dat gegeven uit te spinnen tot ijzersterke psychologische misdaadverhalen.

Buitenbeentje
Perfect beschrijft Dijkzeul de grimmige belevingswereld van een jonge knul annex buitenbeentje. Het is een universum waar geen enkele welwillende beleidsmaker enige vat op heeft. Kinderen - in dit geval jongeren - zijn wreed en selecteren wie mee mag doen en wie niet, zonder enig oog voor andermans welzijn. En het welzijn van de jongen die anoniem blijft tot het eind, is een ravage, mede dankzij zijn alleenstaande moeder die graag te diep in het glaasje kijkt.

Inspecteur Vegter
De jongen woont aan een parkje waar op een koude lentedag het lijkje van een jong meisje wordt gevonden. Inspecteur Paul Vegter, een geweldig personage dat werd geïntroduceerd in Dijkzeuls vorige thriller De stille zonde, wordt met de tragische zaak belast. Dijkzeul bespeelt Vegters leven en werk als een harp, en creëert een hoofdpersonage dat zich kan meten met Morse, Wallander, Maigret. Vegter heeft zijn eigen sores met zijn overleden echtgenote, een pas aangekocht bouwval die opgeknapt moet worden, de relatie met zijn dochter, collegae; Koude Lente biedt een rijkdom aan karakterontwikkelingen en laat ze naadloos aansluiten op het verhaal.

Zuiver
De plot rondom de moordzaak is sterk opgebouwd. De loepzuivere nevenlijntjes buigen zich steeds verder naar elkaar toe, en ondertussen schetst Dijkzeul een schitterend hetzij wreed portret van een ogenschijnlijk kalm wijkje in een stad, waar dat geheim van het plantsoentje als een duistere ster alles eromheen in een kil licht zet. Al is Dijkzeul bepaald geen misantroop. Maar wie het observatievermogen heeft van een Argus, gecombineerd met een diepgaand inzicht in de mens en een hele fijne pen, verbeeldt de mens zoals hij is in verhalen als Koude Lente.

Knoppen
Et voilá, dan krijg je een psychologische misdaadthriller die veel dieper onder de huid kruipt dan apocalyptische moord- en bloedverhalen. Het oproepen van spanning door bij de personages op de juiste knoppen te drukken, is een ambitie waar veel schrijver naar streven - en Dijkzeul maakt de ambitie volledig waar. Zonder hoogdravende psychopathische rimram; fijntjes.

Vier sterren

Anne Vredeling, www.nu.nl 26-11-'07



Vijf sterren

Vijf sterren: Lees dit boek! Ik zou het hierbij kunnen laten, maar mischien willen jullie toch ook wel weten waarom ik dit zeg.
Ten eerste vond ik Koude lente veel beter dan Lienekes eerste boek De stille zonde. De spanningsboog klopt, het verhaal klopt, de karakters zijn prachtig en tragisch tegelijk. En ondanks haar prachtige zinnen, mooie 'literaire' alinea's, leest het boek als een trein. Rechercheur Paul Vegter en zijn collega's hebben een grotere rol dan in het eerste boek, maar zijn stuk voor stuk sympatiek en interessant.
Is het een vrouwenthriller? Ja. Ook al gaat het boek eigenlijk alleen maar over mannen en jongens, en is de rol van de vrouwen in dit boek beperkt, kruipt Lieneke zo goed in het hoofd van de mannen, dat dit echt meer een psychologische thriller is, dan een detective. Machtig mooi geschreven, ik was nog geen fan van Lieneke, maar dat ben ik nu wel!

Annette, www.vrouwenthrillers.nl 12-11-'07




Een Hollandse Beck

We zijn ze sinds Sjöwall & Wahlöö als een typisch Scandinavisch verschijnsel gaan zien - filosofisch ingestelde politiemensen met een privéleven dat niet over rozen gaat. We komen ze te midden van hun levensecht door de maatschappij klossende collega's tegen bij MankelI, Indridason, Marklund en Hakan Nesser. Diverse Nederlandse thrillerschrijvers hebben hun eigen Wallander, Beck of Erlendur geïntroduceerd - zonder succes. Maar nu is er dan echt een die helemaal klopt en deugt. Een integere, loyale, nauwgezette en diepmenselijke politieman van wie je hoopt dat hij in het echt voorkomt: Paul Vegter en zijn schepster heet Lieneke Dijkzeul.
De kunst van het creëren van zo'n degelijk karakter dat een boek of wat mee kan, ligt ironischer wijze in het feit dat hij niet spectaculair mag zijn maar interessant genoeg om de aandacht vast te houden. Vegter mijmert over Bach, koopt een huis buiten de stad om zijn zinnen te verzetten, wikt en weegt zijn emoties en zoekt als weduwnaar naar evenwicht in de relatie met zijn dochter en haar vriend. Daarnaast tracht hij misdrijven op te lossen met een team van mensen met alledaagse afwijkingen.
Aan het begin van Koude lente wordt er een kinderlijkje gevonden in een stadspark. Een groot drama in een kleine wereld, want bij Lieneke Dijkzeul is de horizon altijd dichtbij. Vanaf de vondst beginnen de ontwikkelingen, stuk voor stuk op menselijke maat. Geen hi-tech, geen plastische narigheid en geen hippe internetoplossingen, maar het oude handwerk van buurtonderzoek en observeren, van ondervragen en hypothesen toetsen. En dat alles sociaal-realistisch. We treffen een bejaarde die moeite heeft om de tijd zinvol door te komen, criminele hangjongeren, mensen die zijn vastgelopen, ontspoord of op de dingen uitgekeken.
Het mag dan zelden feest zijn in Dijkzeuls wereld, lachen kun je er wel. Haar kernachtige typeringen en rake beschrijvingen pakken van tijd tot tijd humoristisch uit. Als de topfitte rechercheur Brink wordt geconfronteerd met de rug van een een dikke, alcoholistische vrouw met een verwaarloosd uiterlijk, staat er: 'Brink keek naar haar achterkant, waar de bh-sluiting het golvende vlees op haar rug scheidde met de onverbiddelijkheid van de Afsluitdijk.'
Vegter spreekt en denkt in een ander register, zoals iedereen van Dijkzeul een eigen stijl en stem heeft. Daarin schuilt misschien wel haar grootste kracht, in haar vermogen om de klankkleur van de zinnen aan te passen aan personage en situatie. En dat werkt in al zijn onmodieuze ambachtelijkheid erg goed.

Gert Jan de Vries, NRC Handelsblad 9-11-‘07



Koude rillingen

Weinig auteurs lukt het om je die koude rilling te bezorgen bij het lezen van het boek. Auteur Lieneke Dijkzeul lukt dat echter wel. In haar tweede misdaadroman wordt in de lente in het park het lichaam van een vierjarig meisje gevonden. Ze is vermoord en er wordt gelijk gedacht aan verkrachting. Paul Vegter, die de meeste mensen nog wel kennen als de rechercheur uit Dijkzeuls eerste misdaadroman De Stille Zonde, leidt het onderzoek. Als ook nog de buurman van het meisje het ziekenhuis wordt ingeslagen en de buurt wordt opgeschrikt door gewelddadige overvallen, lijkt er meer aan de hand. Aan Paul Vegter de taak om deze zaken op te lossen, echter is hij met zijn hoofd meer bij zijn nieuw gekochte bouwvallige huis.

Koude Lente is geen boek vol spanning, het is een boek dat je aanzet tot nadenken. Met een uiterst gedetailleerde beschrijving van verschillende gezinssituaties en maatschappelijke misstanden zet Lieneke Dijkzeul een verhaal neer dat je wel moet raken. Het komt soms zo dichtbij, is zo realistisch beschreven dat het je als lezer wel moet aangrijpen.

Voorheen was de titel psychologische thriller in Nederland het kenmerk van René Appel, maar deze auteur heeft nu concurrentie. Dijkzeul betrekt in een geheel eigen stijl de lezer bij het verhaal. Vele maatschappelijke problemen komen aan bod; racisme, geweld, diefstal, alcohol en seks met minderjarigen. Steeds weer fijn neergezet door de auteur. Het verhaal is zoals al genoemd niet spannend, maar uiterst indrukwekkend. Het verhaal leeft in je hoofd, ook als het boek dichtgeslagen is.

De auteur is samen met haar hoofdpersonage Paul Vegter een aanwinst voor het genre.

Vijf sterren

Jürgen Joosten, www.ezzulia.nl